Tham vấn chuyên môn: Ông Nguyễn Thành Danh – Truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông
Thoái hóa khớp gối là tình trạng sụn khớp bị mòn dần theo thời gian, gây đau, cứng và hạn chế vận động. Nhiều người bệnh băn khoăn không biết “thoái hóa khớp gối có nên đi bộ không” vì sợ vận động sẽ làm tổn thương thêm. Thực tế, đi bộ đúng cách không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe xương khớp. Các nghiên cứu y khoa đã chứng minh vận động nhẹ nhàng giúp duy trì độ linh hoạt, tăng cường tuần hoàn máu đến nuôi dưỡng sụn khớp và làm chậm quá trình thoái hóa. Tuy nhiên, việc đi bộ cần được thực hiện khoa học để tránh phản tác dụng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ tại sao người bị thoái hóa khớp gối vẫn nên đi bộ và cách thực hiện sao cho hiệu quả nhất.
Đau khớp gối có nên đi bộ không?
Đi bộ là hình thức vận động đơn giản, dễ thực hiện và được các bác sĩ chuyên khoa xương khớp khuyến khích cho bệnh nhân thoái hóa. Khi thực hiện đúng kỹ thuật, đi bộ mang lại những tác động tích cực lâu dài cho vùng khớp gối đang bị tổn thương.
Trước tiên, đi bộ giúp cải thiện tuần hoàn máu đến nuôi dưỡng sụn khớp và các mô mềm xung quanh. Nhờ đó, chất dinh dưỡng được vận chuyển tốt hơn, hỗ trợ quá trình tái tạo tự nhiên và làm chậm sự phá hủy của sụn. Đồng thời, vận động nhẹ nhàng kích thích tiết dịch khớp, giúp khớp gối duy trì độ trơn tru, giảm tình trạng cứng khớp vào buổi sáng.
Thứ hai, đi bộ tăng cường sức mạnh cơ đùi, cơ cẳng chân và cơ mông – những nhóm cơ đóng vai trò “trụ đỡ” cho khớp gối. Khi cơ bắp chắc khỏe hơn, áp lực dồn lên sụn khớp sẽ giảm đáng kể, từ đó hạn chế đau và bảo vệ khớp khỏi tổn thương thêm. Nhiều nghiên cứu cho thấy người bệnh duy trì đi bộ đều đặn có thể giảm 30–50% mức độ đau so với nhóm ít vận động.
Cuối cùng, đi bộ còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng – yếu tố quan trọng trong điều trị thoái hóa khớp gối. Mỗi kilogram thừa gây thêm 4kg áp lực lên khớp khi di chuyển. Việc giảm cân nhờ đi bộ đều đặn sẽ giúp giảm tải trọng lên đầu gối, cải thiện khả năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Những trường hợp thoái hóa khớp gối không nên đi bộ
Mặc dù đi bộ mang lại nhiều lợi ích, nhưng không phải lúc nào cũng phù hợp với mọi người bệnh. Có một số tình trạng cần tạm ngừng hoặc hạn chế vận động để tránh làm tổn thương nghiêm trọng hơn.
Trong giai đoạn viêm cấp, khi khớp gối sưng nóng, đỏ và đau dữ dội, việc đi bộ sẽ làm tăng áp lực lên vùng viêm, khiến tình trạng nặng thêm. Lúc này, người bệnh cần nghỉ ngơi hoàn toàn và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ.
Ngoài ra, nếu khớp gối đã biến dạng nặng, tràn dịch nhiều hoặc có dấu hiệu lệch trục, đi bộ có thể gây mất cân bằng và tăng nguy cơ té ngã. Những trường hợp này cần được bác sĩ chuyên khoa đánh giá kỹ lưỡng trước khi quyết định bất kỳ hình thức vận động nào.
Hướng dẫn đi bộ an toàn cho người bị thoái hóa khớp gối
Để việc đi bộ thực sự mang lại lợi ích và không gây hại cho khớp, người bệnh cần tuân thủ các nguyên tắc sau đây.
Trước khi bắt đầu, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định mức độ thoái hóa và khả năng chịu tải của khớp. Khi đã được phép, hãy lựa chọn địa hình bằng phẳng, khô ráo như lối đi trong công viên hoặc sân nhà. Tránh đường gồ ghề, dốc cao hoặc trơn trượt để giảm thiểu nguy cơ té ngã.
Thời điểm lý tưởng là buổi sáng sớm hoặc chiều mát, khi nhiệt độ dễ chịu và không khí trong lành. Tránh đi bộ vào giữa trưa nắng gắt hoặc khi trời lạnh buốt vì dễ gây co cứng cơ và tăng phản ứng viêm.
Khởi động kỹ trước khi đi là bước không thể bỏ qua. Chỉ cần 5–10 phút thực hiện các động tác gập duỗi đầu gối, xoay cổ chân, căng cơ đùi sẽ giúp khớp làm ấm và thích nghi dần với vận động.
Về trang phục, hãy chọn quần áo thoáng khí, co giãn tốt và giày đi bộ chuyên dụng có đế mềm, giảm shock. Nếu cần, có thể sử dụng băng bảo vệ đầu gối hoặc gậy hỗ trợ để tăng độ vững chãi.
Thời lượng đi bộ nên bắt đầu từ 10–15 phút/ngày, sau đó tăng dần lên 30–45 phút, không vượt quá 6000 bước. Chia thành 2–3 lần trong ngày để khớp có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi.
Kỹ thuật đi bộ đúng rất quan trọng:
- Giữ lưng thẳng, vai thả lỏng, mắt nhìn thẳng.
- Bước chân vừa phải, không sải dài.
- Tiếp đất bằng gót chân trước, sau đó lăn dần đến mũi chân để phân tán lực đều.
Sau khi đi bộ, đi chậm dần rồi thực hiện giãn cơ nhẹ nhàng. Chườm lạnh 10–15 phút giúp giảm viêm và thư giãn cơ bắp.
Lắng nghe cơ thể và theo dõi dấu hiệu bất thường
Trong quá trình đi bộ, hãy luôn chú ý đến phản ứng của khớp gối. Nếu xuất hiện đau tăng, sưng nhiều hơn hoặc cảm giác không vững, cần dừng lại ngay và thăm khám kịp thời. Việc lắng nghe cơ thể giúp bạn điều chỉnh cường độ phù hợp và tránh những biến chứng không đáng có.
Kết hợp thảo dược thiên nhiên để hỗ trợ vận động bền vững
Bên cạnh việc đi bộ khoa học, người bệnh thoái hóa khớp gối có thể kết hợp sử dụng Thảo Linh Tiên – sản phẩm thảo dược của Dược Bình Đông được nghiên cứu và bào chế theo bài thuốc gia truyền của dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm. Với các dược liệu quý như Độc hoạt, Tang ký sinh, Thổ phục linh, Phòng phong, Quế chi…, Thảo Linh Tiên hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp, cải thiện tuần hoàn máu đến nuôi dưỡng sụn và tăng cường chức năng vận động. Nhờ đó, người bệnh có thể đi bộ thoải mái hơn, duy trì thói quen vận động lâu dài mà không lo đau tái phát.
Thoái hóa khớp gối hoàn toàn có thể đi bộ được, thậm chí nên đi bộ để bảo vệ và phục hồi chức năng khớp. Quan trọng nhất là thực hiện đúng cách, lắng nghe cơ thể và kết hợp biện pháp hỗ trợ phù hợp. Hãy bắt đầu từ hôm nay với những bước đi nhẹ nhàng, bạn sẽ cảm nhận rõ sự khác biệt trong sức khỏe xương khớp của mình.
Dược Bình Đông – Đồng hành cùng sức khỏe xương khớp người Việt hơn 60 năm.
Thông tin của Lương y Nguyễn Thành Danh
Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Bệnh viện Tâm Anh , Medlatec
Lương Y Nguyễn Thành Danh 